Mental Game

การเทรด หรือการเก็งกำไร ในสายตาคนทั่วไป หรือคนที่ไม่เคยสัมผัส มักจะไม่เข้าใจแก่นของมันเท่าไหร่ ทำให้ความเข้าใจผิด ยังมีอยู่มาก จำนวนไม่น้อย มองภาพการเก็งกำไรเป็นภาพลบ จนไปปะปนกับ การพนัน บ้างยอมรับได้ แต่ก็ยังไม่ลึกซึ้ง มองภาพการเก็งกำไร เป็นเพียงการซื้อๆขายๆ ให้ได้กำไรเป็นครั้งคราว

ในความเป็นจริง การเก็งกำไร มันเป็นเกมส์ทางจิต หรือ Mental Game ที่เบื้องหลังมันมีอะไรมากกว่าการส่งคำสั่งซื้อขาย

เทรดเดอร์ หรือผู้เล่นเกมส์นี้ ต้องเผชิญ เอาชนะโจทย์ทางจิตใจ เอาชนะการบีบคั้นทางอารมณ์ 

ดังนั้นเทรดเดอร์ แต่ละคน จึงมีทักษะ มีวิธีการเอาชนะ เพื่อเล่นเกมส์นี้แตกต่างกันไป ตรงนี้ต่างหากคือเคล็ดลับสำคัญ

แต่ผมเชื่อว่า จำนวนไม่น้อย ยังคิดว่า เคล็ดลับของเทรดเดอร์อาชีพ คือเครื่องมือเทคนิคอล หรือสัญญาณซื้อขาย แท้จริงแล้วมันเป็นเพียง

จุดเครื่องให้สัญญาณเข้าออก บนหลักความน่าจะเป็นเท่านั้นเอง 

แต่มือใหม่ มือสมัครเล่น ต่างเชื่อมั่นและยึดมั่น เรื่องของเทคนิคอลมาก 

และใช้มันด้วยความเชื่อ ตามๆกันไป เชื่อตามแหล่งที่เรียนมา หรือเชื่อตามผู้รู้กูรูต่างๆเขาใช้กันก็อยากใช้ตาม

ปราศจากการทดสอบ การตรวจสอบ ผลก็ทำให้ไม่สามารถประสบความสำเร็จได้ และยิ่งพอประสบภาวะขาดทุน

จิตตก คราวนี้ทำให้เกิดการขาดความมั่นใจ ปัญหาใหญ่ก็ตามมาทันที คือ อาการกลัว(fear) วิตกกังวล(anxiety) และขาดความมั่นใจ

คำถามคือ กลัวอะไร? 

คำตอบคือ กลัวขาดทุน

ผมเคยเจอน้องคนหนึ่งมั่นใจมากว่าจะเทรดเป็นอาชีพได้ ลองเทรดบัญชีจำลองมา 1 เดือนกำไร

เลยออกจากงาน มาเปิดพอร์ตเทรดเงินจริง หวังจะรวย ปรากฏว่า 2 เดือนเท่านั้นล้างพอร์ตเรียบ สูญเงินไปเป็นล้าน!!!

ตอนนี้ไม่สามารถเทรด ได้อีกเลย เพราะขาดความมั่นใจ ทุกครั้งที่เทรด ต้องตัดสินใจ เกิดอาการวิตกกังวล อาการกลัว

แล้วทำให้ไม่สามารถ บังคับตัวเองได้ พอขาดความคม ความชัดเจนในการเข้าออก มันกลายเป็น ค่อมรอบค่อมจังหวะไป

เข้า Buy ปุ๊ป ราคาลงปั๊บ โดยกิน Stoploss ทันที เป็นแบบนี้ประจำ  จนท้อกันไป 

หรือถ้ามีกำไร ก็จ้องหาเหตุจะขายท่าเดียว เพราะพารานอย กลัวขาดทุน

ต้องทนทุกข์ทรมาน กับอารมณ์ผิดหวัง และล้มเหลว จากเกมส์นี้โดยสิ้นเชิง

เขาไม่สามารถเล่นเกมส์ ที่บีบคั้นทางอารมณ์ เกมส์ที่ต้องตัดสินใจในเวลาอันสั้นได้

สุดท้ายทำให้ สูญเสีย ศรัทธา และความต้องการ ในการเป็นเทรดเดอร์ และหันหลังออกจากตลาดไปอย่างสิ้นเชิง

ยกตัวอย่างนี้มาเพื่ออยากจะให้เห็นนะครับว่า การเทรดการเก็งกำไร มันมีอะไรมากกว่าการซื้อๆขายๆ

การเอาชนะจิตใจ การรู้ทันอารมณ์ การมีสมาธิ มีความคมในการตัดสินใจ นี้สำคัญมาก

เทรดเดอร์อาชีพ แตกต่างจาก เทรดเดอร์สมัครเล่น แตกต่างจากคนที่ไม่ได้เทรด ไม่ได้อยู่ในสนามจริงตรงนี้

การเจอกับเกมส์ราคา ยิ่งมีความผันผวนมาก ความยากยิ่งมากเป็นทวีคุณ  

ดังนั้นการหาระบบเทรด หาแผนมารับมือกับอารมณ์ เพื่อเอาชนะ Mental game นี้ต่างหากที่เป็นความสำคัญลำดับแรก

ที่เทรดเดอร์ต้องทำ ต้องเตรียมขึ้นมา และเป็นทักษะที่ใช้แรงใช้เวลาอย่างมาก สำหรับการพัฒนา อย่างต่อเนื่อง 

เพื่อรีดศักยภาพ ขีดความสามารถของตัวเองออกมา 

ผมมีเทคนิคง่ายๆที่ส่วนตัวใช้เพื่อ เอาชนะ Mental Game ที่จะต้องเจอมาฝากกัน

1. มีระบบเทรด

มีแผนมีรูปแบบการเล่นที่เป็นกรอบปฏิบัติตามหาตัวยึด เหนี่ยว  โดยไม่ต้องคิดตัดสินใจไปตามอารมณ์

2. สร้างความมั่นใจ 

ไม่ใช่มโน หลอกตัวเอง อะไรแบบนั้น ผมเจอคนแบบนี้เยอะ เช่น พยายามสรุปที่สิ่งตัวคิด เชื่อมันถูก

ซึ่งมัน อาจจะถูกในช่วงเวลาในเงื่อนไขหนึ่งเท่านั้น แต่ไม่เป็นจริงทุกกรณี ทำให้ใช้งานจริงไม่ได้ แต่ตัดมาโชว์เท่ห์ได้

การสร้างความมั่นใจคือ ต้องใช้การทดสอบ ทดลองวิจัย แบบเป็นเชิงวิทยาศาสตร์ หรือใช้หลักสถิติ มาเก็บวิเคราะหฺข้อมูลจริงๆ

เพื่อให้ได้ ค่าเชิงเลข เป็นตัวแสดงความเชื่อมั่น เราทำมากทดสอบมาก พัฒนาอย่างดี

ผลลัพธ์ที่ได้ ตัวเราเองจะรู้และยอมรับ มันจะเป็นการบอกให้ ตัวเรามั่นใจ มั่นคงในระบบที่ใช้ มีวินัยยึดทำตามได้อย่างสนิทใจ 

3. ศึกษา ทำความเข้าใจเรื่องการบริหารจัดการเงิน

รู้จัก วิเคราะห์ วางแผน การเทรด ที่เหมาะสมกับความเสี่ยง

ไม่ใช่เน้นทำกำไรเยอะๆอย่างเดียว แต่ควรเน้นการออกแบบ การวาง position size ให้เหมาะ

การเทรดบน load และความกดดันที่เหมาะสม กับฐานเงินทุนเรา มันจะทำให้ความกังวล ความกลัวขาดทุนลดลง 

4. ออกแบบแผนการเทรดแบบเกมส์ระยะยาว

อย่างหวังรวยทางลัด 3 ไม้เปลี่ยนชีวิต รวยเงินล้านอะไรแบบนั้น

คิดออกแบบ แผนการเล่นแบบระยะยาว เปิดโอกาสให้ตัวเองผิดพลาด มีพื้นที่กับความผ่ายแพ้ เพื่อเรียนรู้

และมีเงินทุนสำหรับการแก้ตัว หรือแก้เกมส์

5. เข้าใจหลักความน่าจะเป็น

พยายามหาค่าความน่าจะเป็นระบบให้ได้ ควรรู้ %loss ที่มีโอกาสต้องเจอ และออกแบบแผนการเทรดตามนั้น

มองหาอัตราส่วนของ Risk Reward ratio ในการเดิมพันแต่ละครั้งให้เหมาะสม 

6. อย่าเดา อย่าทำนาย

เพราะ การเดา เราเกิดการยึดติด เมื่อยึดติด เราจะมีอัตตา อยากจะถูกว่างั้น

เมื่อไม่ถูก ไม่ได้ดังใจ เราจะทุกข์ เกิดควาเครียด เกิดอารมณ์ฉุนเฉียว สุดท้าย คราวนี้แหละปัญหาทางอารมณ์จะตามมา

แต่ถ้า เราทำการบ้าน วางแผน ไว้ในทุกกรณี ไม่ว่าจะเกิด senario ไหนเรามี solution หมด

แบบนี้ก็จะ flow ไปได้แล้ว โดยเราไม่ต้องไปนั่ง เกร็งดักทางทำตัวเป็นเซียนเป็นผู้รู้ แล้วลุ้นจนเครียดเลย 

7. รักษาระดับความเครียด

อันนี้ไม่เกี่ยว ว่าจะกำไรหรือขาดทุน การเทรดเราต้องตัดสินใจ ทุกครั้งมีการตัดสินใจ

เราเกิดภาวะความเครียดได้ แน่นอนว่าบางครั้งถ้าไม่สังเกต ก็อาจจะไม่ปรากฏอาการให้เราเห็น

แต่ถ้าเรามีสติ เรารู้ทันจิต เราเริ่มเห็นการขาดสมาธิ การเริ่มหงุดหงิด หรือมีภาวะไม่นิ่ง ฟุ้งซ่าน

เราควรจะหยุด เพราะสัญญาณเหล่านี้ มันมักตามมาซึ่งความเครียด

ถ้าขาดทุนเข้าไป หรือผิดพลาดไป ความเครียดจะมาหนักทันที

ดังนั้นหมั่น ติดตามตัวเอง ติดตามอารมณ์และพยายาม หาจุดลงตัวให้พอดี

ผมเอง ใช้หลัก การจำกัดชั่วโมงการเทรด และจำกัด จำนวน Order ที่เทรด

ถ้าจะไม่เทรดเกิน กว่านี้ เพื่อลดความเครียด ลดเวลาในการทำงานลง ซึ่งมันจะทำให้ ประสิทธิ์ภาพการเทรด ระยะยาวดีขึ้น ไม่เหนื่อยหรือล้าเกินไป

จบ 7 ข้อง่ายๆ ใครยังมีปัญหาเรื่องจิตใจ ยังไม่รู้จักวิธีเอาชนะ mental game ก็ลองนำไปประยุกต์ใช้ดูนะครับ

แนวคิดเรื่องพวกนี้หาอ่านได้เยอะในหนังสือต่างๆ เล่มหนึ่งที่ผมแนะนำลองดู The Mental Game of Poker 

หาอ่านหนังสือแนวนี้เพิ่มดูนะครับ จะได้ช่วยการฝึกและพัฒนาทักษะด้านนี้ของเราต่อไป