คลิปราวๆ 1 ชม. พอดีเพิ่งมีเวลาฟังจบ เนื้อหาไปทางโปรโมทหนังสือ Principles ของคุณ Ray dalio มีประเด็นน่าสนใจหลายเรื่อง ที่เราสามารถไปปรับใช้ได้เลยนำมาแชร์ให้สมาชิกได้อ่านกัน
>> แนะนำตัว
- เริ่มต้นคุณ tony เล่าประวัติเบื้องต้นของ Ray Dalio การเติบโตจากครอบครัวอเมริกันทั่วไป
- จุดเริ่มต้น ที่ทำให้สนใจเข้ามาในตลาดหุ้น มาจากช่วงวัยรุ่น ทำงานรับจ้างทั่วไป มีเงินเก็บก็นำมาซื้อหุ้น ray dalio บอกว่าเขาติดใจในเกมส์ชอบในเกมส์การเงิน ทำให้เข้าหันหน้ามาศึกษาด้านนี้อย่างจริงจัง
- อายุ 26 ปี เขาลาออกจากงานประจำ ร่วมกับเพื่อนก่อตั้งบริษัทบริหารเงินของตัวเอง โดยเริ่มต้นเขาใช้อพาร์ทเมนต์ส่วนตัวเล็กๆเป็นออฟฟิตทำงาน
- เป้าหมายการเขียนหนังสือ Principle คือ ray ต้องการเป็นผู้ให้ส่งต่อ Principle ที่เขารวบรวมและเรียนรู้ตลอดชีวิต ด้านการทำธุรกิจ และการดำเนินชีวิต ซึ่งเป็นแนวทางวิธีการหาการตัดสินใจที่ดี ช่วยทำให้ประสบความสำเร็จ
>> ความผิดพลาด
- 1971 คุณ ray dalio มองตลาดผิดเขาคิดว่าเมื่อ Richard Nixon ประกาศไม่อิงค่าเงิน usd กับทองคำ น่าจะทำให้เกิดการด้อยค่าของเงิน ตลาดหุ้นน่าจะตกลงรุนแรง ผลตรงข้ามตลาดหุ้นวิ่งขึ้นต่อ
- 1982 ray คำนวณว่าประเทศลูกหนี้สหรัฐกำลังมีปัญหาหนักและจะไม่สามารถใช้หนี้ได้ ซึ่งก็ถูกเพราะต่อมา แมกซิโกเจอปัญหาหนี้ประเทศ ต้องเผชิญภาวะล้มละลาย เขามองว่าเศรษฐกิจสหรัฐน่าจะได้รับผลกระทบ ray ทำนายว่าตลาดหุ้นจะร่วงลงรุนแรง แล้วเขาเดิมพันครั้งสำคัญบนความเชื่อนั้น แต่ผลที่เกิดตรงข้ามเมื่อ Fed เข้ามาออกมาตรการทางการเงินเพื่อดูแลปัญหา
- ผลตลาดหุ้นวิ่งขึ้นต่อ ray dalio ช่วงอายุราวๆ 34 ต้องเผชิญกับการขาดทุนหนัก ต้องปลดพนักงานบริษัทซึ่งเป็นเหมือนเพื่อนและพี่น้อง ขาดทุนครั้งนั้นมากจนไม่เงิน ใช้จ่ายในบ้าน ซึ่งทำให้เขาต้องยืมเงินพ่อ $4000 เพื่อใช้ยังชีพ
- เสียหน้า เสียชื่อเสียง แต่ ray dalio มองว่ามันคือ ประสบการณ์ที่ดีที่สุดของชีวิต สอนให้เขาลดอัตตา ลดความเชื่อมั่นตัวเองสุดโต่งและเปิดใจรับฟังความคิดต่าง
-เปลี่ยนวิธีคิดที่ว่า ตัวเองถูก มาเป็นการตั้งคำถามว่า จะรู้ได้อย่างไรว่าตัวเราถูก ซึ่งที่มาของการสร้าง principle ที่ทำให้เขาประสบความสำเร็จในวันนี้
- กล้าจะ stress test ความคิดของตัวเราเอง กับความคิดเห็นของคนเก่งคนอื่น เพื่อหาจุดร่วม และปรับจูนชุดความคิดของเรา ให้ realistic มากขึ้น(คล้ายการทำ triangulation หาตำแหน่งจากจุดอ้างอิงมากกว่า 1 จุด) ตรงนี้ช่วยเพิ่มความน่าจะเป็นในการถูก ให้มากขึ้น ลดอัตตาที่สุดโต่ง
- ray dalio แนะนำว่าอย่ากลัวความผิดพลาด ความล้มเหลว กล้าจะเผชิญหน้าและเรียนรู้จากมัน
- เรียนรู้จากประวัติศาสตร์ เพราะบางเหตุการณ์แม้จะไม่เคยเกิดในช่วงชีวิตเรา แต่มันก็อาจจะเกิดมาก่อนในอดีต ซึ่งเราสามารถเรียนรู้ และทำความเข้าใจสิ่งที่อาจจะเกิดได้
- กล้าออกเดินทางผ่านป่าที่อันตราย เพื่อไปหาดินแดนที่ดีกว่า ชีวิตที่ดีกว่าปัจจุบัน เรียนรู้ตระหนักว่าไม่จำเป็นต้องเดินทางเพียงลำพัง สามารถหาเพื่อน หาบุคคลที่ช่วยเหลือได้
>> 5 ขั้นตอนการหา Best decision
1 กำหนดเป้าหมาย ที่ต้องการ
2 จำแนกปัญหา/อุปสรรค ที่ต้องเผชิญ ระหว่างการไปถึงเป้าหมาย
3 วิเคราะห์หา root cause ต้นตอแห่งปัญหา วิเคราะห์จุดอ่อน ข้อจำกัดที่มี
4 คิด ออกแบบ หาทางแก้ปัญหา มองหา solution ที่ตรงกับต้นตอปัญหาที่มี กรณีไม่สามารถแก้ปัญหาด้วยตัวเองได้ ต้องรู้จักมองหาความช่วยเหลือ หาคนที่มีความรู้ความชำนาญมาช่วย
5 ตัดสินใจดำเนินการ ลงมือทำ พลักดันให้แผนงานสำเร็จ บรรลุไปถึงเป้าหมาย
*** ทำซ้ำและเรียนรู้ กับโจทย์ปัญหาต่างๆที่เข้ามาทั้งเรื่องชีวิต และการงาน
>> Radical Transparency
- ตรงไปตรงมา ชัดเจน โปร่งใส่ เปิดเผยข้อมูลความคิด เพื่อทำให้เกิดการยอมรับและการแลกเปลี่ยนความคิด ทำงานร่วมกัน โดยมีองค์ประกอบสำคัญ 3 สิ่ง
1. ซื่อสัตย์ จริงใจต่อกัน
2. เปิดใจ ยอมรับความคิดเห็นที่แตกต่าง เคารพความคิดตรงข้าม
3. โปโตคอลการก้าวข้าม ความขัดแย้ง หรือความคิดที่แตกต่าง โดยไม่โกรธแค้น หรือไม่แตกแยกกัน
- Ray เล่าประเด็น algorithmic decision-making ทำงานบนแนวคิด radical transparency
- Dots App เป็นเครื่องมือช่วยตัดสินใจ รันบน tablet ของพนักงานทุกคน โดยทำงานลักษณะการติดตามและแสดงความคิด ของพนักงานในบริษัทเกี่ยวกับประเด็นต่างๆแบบ real-time ทุกคนในทีมสามารถทราบการตัดสินของเพื่อนร่วมทีมได้ นำผลการตัดสินใจของคนอื่นมาประกอบการตัดสินใจของตัวเอง และสามารถแลกเปลี่ยน ถกเถียงมุมมองการตัดสินใจระหว่างกันต่อปัญหานั้นๆ
- Dots App มีการนำผลการตัดสินใจของทีม มาประมวลผลร่วมกัน บวกกับค่าถ่วงน้ำหนักเพื่อหาจุดร่วม ในการตัดสินใจด้วย algorithm ในระบบคอมพิวเตอร์
>> เรื่องเศรษฐกิจ
- คุณ tony ถาม ray dalio เรื่องการวิเคราะห์ภาวะไม่ปกติของตลาดตอนปี 2008 เขาตอบสั้นๆว่าใช้หลักการวิเคราะห์เศรษฐกิจ ดังที่อธิบายไปในคลิป “How The Economic Machine Works” สิ่งสำคัญมอง Debt cycle รวมถึงภาวะเศรษฐกิจที่กำลังดำเนินไป ในเวลานั้นๆ รวมถึงการสังเกตการเกิดฟองสบู่
- ภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน ray มองว่าเฉลี่ยเหมือนจะดี แต่ต้องมองสองกลุ่ม โดยเฉพาะกลุ่มล่าง 60% ที่ productivity และภาพรวมอาจจะไม่ได้ดีมากเท่าไหร่ ดังนั้นก็ไม่ควรประมาท
- คุณ Ray ยกตัวอย่างอธิบายเศรษฐกิจอเมริกาปัจจุบันคล้ายกับ ตอนปี 1937 โดยเป็นช่วงกำลังฟื้นตัว จากการอัดฉีดเศรษฐกิจหลังวิกฤติช่วงปี 1932 โดยช่วงนั้น interest rates เข้าระดับศูนย์ มีการพิมพ์แบงค์ อัดฉีดเงินเข้าระบบ ซื้อสินทรัพย์(financial assets) เศรษฐกิจเริ่มมีตัวเลขสะท้อนการฟื้นตัว ตลาดหุ้นดีดรีบาวน์ดกลับขึ้นมาได้มากหลังวิกฤติ แต่สิ่งที่เกิดกำลังซื้อยังไม่ได้มาก ,เกิด gap ระหว่างคนจน คนรวยห่างกัน ( 1% ของประชากรมีสินทรัพย์เท่ากับสินทรัพย์ของประชากร 90% รวมกัน) เกิดลัทธิทางการเมืองแบบ ประชานิยม(populism)
- ซึ่งโดยสรุป ray dalio บอกว่าเป็น moment ที่ต้องระวัง เพราะจุดจบอดีตไม่ค่อยสวยทั้งด้านเศรษฐกิจ ที่สุดท้ายต้องมีการลดขนาดการอัดฉีด มีการปรับอัตราดอกเบี้ยขึ้น มีผลต่อเศรษฐกิจและตลาดหุ้น ส่วนด้านการเมืองประชานิยม นำมาซึ่งการแบ่งขั่ว ความขัดแย้งของคนสองกลุ่ม รวมถึงการทุจริตคอรัปชั่น ก็เกิดปัญหาตามมา
>> ประเด็นย่อยอื่นๆ
- คุณ tony ถาม ray dalio ว่าคิดยังไงกับการที่บางคนมองว่าเป็น cult กลุ่มลัทธิสุดโต่ง(ปฏิบัติจริงได้ยาก) คุณ ray dalio ตอบว่าเป็นเรื่องปกติธรรมดา principle อาจจะไม่เหมาะกับทุกคน ไม่ใช่ทุกคนจะปฏิบัติได้ หรือนำไปใช้ได้ โดยเฉพาะการรับฟังความคิดแตกต่าง ไม่ชอบรับฟังหรือแสดงความคิดเห็นที่ตรงไปตรงมา
- ประเด็นการมาถึงของ AI ทำให้คนตกงาน คุณ ray dalio แนะนำว่า ให้มองเป็นโอกาส แน่นอนว่าเทคโนโลยีเข้ามาแทนคน อาจจะทำให้คนตกงาน แต่รัฐ และเอกชนสามารถตั้งเป้าหมาย ที่ใหญ่และท้าทาย โดยทำให้เกิดประโยชน์ร่วมกัน เช่นออกนโยบายส่งเสริมเรื่องการศึกษา การพัฒนาธุรกิจใหม่ๆ รวมถึงแน่นอนว่าคนยุคใหม่ ควรหัดเรียนรู้เป็นผู้สร้าง หรือพัฒนา algorithm สำหรับ solution ต่างๆเพื่อนำไปใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ที่พัฒนาขึ้น
- ตามธรรมเนียม ray แนะนำการฝึกสมาธิ เขาบอกว่าเป็นเครื่องมือฝึกจิต ให้จดจ่อกับปัจจุบัน มองเห็นและรับมือสิ่งที่เกิดอย่างรวดเร็วได้ เขาฝึกสมาธิมากกว่า 44 ปีแล้ว และเขาเชื่อว่าเป็นส่วนหนึ่งของความสำเร็จ สมาธิช่วยเรื่องของจิต การโฟกัส เรื่องความคิด การพิจารณาสิ่งที่เกิดในหัวแยกเอา ความคิดที่ดีนำมาสร้างสรร ต่อยอด
- ประเด็น All Weather ส่วนนี้เป็นโมเดลการวางกลยุทธ์จัดพอร์ต ให้อยู่รอดทุกภาวะตลาด และทุกภาวะเศรษฐกิจ
- ใจความหลัก ray พูดถึงการ Diversification ใน Asset ต่างๆที่ uncorrelated กันเพื่อลด RISK รวมถึงการวิเคราะห์สถานการณ์(economic template) และทำ re balance จัดน้ำหนักเงินลงทุนในแต่ละ class ให้เหมาะสม เพื่อสร้าง return ที่ดีและต่อเนื่อง
- เรื่องหนึ่งที่น่าสนใจ คือ ray พูดประเด็น risk of ruin สอนนักเก็งกำไร ไม่ให้ over trading เพราะการพอร์ตขาดทุนหนัก เช่นเกิดสูญเสียเงิน หรือขาดทุนมากเช่น 50-75% การจะ cover กลับคือมาที่จุดเดิม ต้องทำกำไรบนเงินทุนที่จำกัดมากถึง 100% เป็นเรื่องไม่ง่าย ดังนั้นการป้องกันความเสี่ยง การจำกัดความเสี่ยง เป็นเรื่องสำคัญ
สรุปคราวๆ ประมาณนี้ เพื่อให้เป็นประโยชน์สำหรับการเรียนรู้กับน้องๆเทรดเดอร์ บางประเด็นปลีกย่อย อาจจะไม่ได้เขียนลงทั้งหมด ถ้ามีโอกาสลองไปฟังคลิปเต็มๆได้ ที่ link ด้านล่าง หรือสั่งซื้อหนังสือของคุณ ray dalio ก็ได้เช่นกัน
Mr. Chaipat
อ่าน/ฟังเพิ่มเติม
https://www.youtube.com/watch?v=uN7MNHoE6bM
https://www.principles.com/